Grote maatschappelijke opgaven vraagt om stevige aanpak
Gemeenten staan voor grote maatschappelijke opgaven. Ik noem het klimaat, circulaire economie, woningbouw, minder stikstofuitstoot, energietransitie, biodiversiteit, bereikbaarheid en een toekomstbestendige landbouw. Je kunt met al die opgaven afzonderlijk aan de slag gaan, maar gezamenlijkheid biedt veel meer kansen.
Om de grote vragen van nu op een goede manier tot afgewogen besluitvorming te brengen is een gezamenlijke integrale aanpak nodig. Provinciale en gemeentelijke omgevingsvisies kunnen daarbij een mooi instrument zijn. Ook een enorme klus trouwens. Een gezamenlijke gebiedsagenda voor het Vechtdal biedt nog meer kansen.
Kracht van de samenleving
Maar wat je vooral moet doen is ook de kracht van de samenleving bij dit soort gebiedsprocessen en opgaven te betrekken en daarbij ook over de eigen grenzen heen te kijken. Overheden zouden met meer partners moeten samenwerken en meer faciliteren en regisseren. Ook al omdat de kennis lang niet altijd bij de overheid zelf voldoende is.
Pact van Vilsteren
Onlangs zag ik een interessant voorstel binnen de grenzen van onze gemeente. Kom tot een Pact van Vilsteren! Plaatselijk belang Vilsteren, Landgoed Vilsteren en de gemeente Ommen organiseerden een buitengewone goede conferentie met als uitdagende oproep: kom in het Vechtdal tot een grote gezamenlijke gebiedsagenda, waar je de grote opgaven van deze tijd aanpakt als Vechtdal-gemeenten, met waterschappen en provincie. Maar ook met partners uit landbouw en natuur, plaatselijke belangen of landgoederen. Verbind de opgaven ook met de lopende processen, zoals Ruimte voor de Vecht, of de vragen rond droogte en wateroverlast, het hoog waterprogramma en toerisme. De tijd van ieder voor zich is voorbij. Een omgevingsplan biedt juist daarvoor kansen, ook voor burgers die ideeën hebben. Het is veel beter om je ideeën aan de voorkant te leveren dan aan het eind nog een punt of komma te willen veranderen.
Toekomstbeeld
Over zo’n aanpak heeft de Statenfractie van de ChristenUnie vragen gesteld aan het provinciaal bestuur in Overijssel. We hebben dat gedaan met de ideeën uit Vilsteren in ons achterhoofd. Je hoeft niet alles zelf te bedenken. Daar is een panorama voor het Vechtdal geschetst met hulp van een zeer deskundige landschapsarchitect. De maatschappelijke opgaven en transities voor het gebied worden gekoppeld en zo kunnen win-win situaties ontstaan. Zo’n toekomstbeeld helpt. Het is de stip op de horizon.
Langere termijn
Gemeenten en burgers hebben een toekomstbeeld nodig dat zich richt op de langere termijn 2030 en 2050. Grote opgaven overstijgen raads- en statenperioden. Als politici zouden wij daar meer oog voor moeten hebben. Als we van de landbouw vragen om een transitie door te maken, moet het bij wijze van spreken morgen rond zijn. Maar dat mag je niet vragen van de boer. Wat in zeventig jaar is geworden tot hoe het er nu uitziet vraagt om een lange termijn commitment om te veranderen. Daar is tijd, geld en consistent beleid om te komen tot verandering voor nodig. Dat geldt ook voor de andere opgaven. Klimaat, water en droogte of energie vragen enorme inspanningen, maar door ze slim met andere opgaven te verbinden is er voor een regio grote winst te behalen. Dat maakt een integrale gebiedsagenda voor het Vechtdal zo interessant. En benut daarbij vooral de kracht en de initiatieven uit de samenleving zelf. Je ziet overal energiecoöperaties ontstaan. Zulke initiatieven stimuleren we graag als ChristenUnie. Wat van onderop komt biedt kansen.
De ChristenUnie heeft de provincie gevraagd om zo’n gebiedsaanpak te faciliteren. Immers, het geheel van het Vechtdal is meer dan de som der delen. Voor wie zich nog eens wil verdiepen in de aanpak vanuit Vilsteren is dit de link.
Publiciatie in Ommer Nieuws, december '20
Door Jan Westert, statenlid voor de ChristenUnie Overijssel en voorzitter van de afdeling Ommen
